Από την ιστοσελίδα του δημοσιογράφου Ζάν Κοέν αναδημοσιεύουμε μετάφραση άρθρο του έγκριτου Ισραηλινού συντάκτη Aluf Benn στην ισραηλινή εφημερίδα "Haaretz" όπου ο δημοσιογράφος αναλύει τις θέσεις του Ισραηλινού Πρωθυπουργού στις διαπραγματεύσεις με τους Παλαιστινίους. O Benn συγκρίνει τον κ. Νετανιάχου με τον Γκορμπατσόφ και ισχυρίζεται ότι είναι διατεθειμένος να προχωρήσει σε μεγάλες αλλάγες για την επίτευξη συμφωνίας με τους Παλαιστινίους."Ο Νετανιάχου μπορεί να είναι ο σημερινός Γκορμπατσόφ"
Πέμπτη, 16 Σεπτέμβριος 2010 09:48
Haaretz 27.8.10
Πέμπτη, 16 Σεπτέμβριος 2010 09:48
Haaretz 27.8.10
του Aluf Ben
Ο Σοβιετικός ηγέτης εξελέγη για να διορθώσει τον κομμουνισμό και τελικά τον διέλυσε. Ο Νετανιάχου δείχνει παρόμοιες τάσεις.
Η έναρξη των απευθείας διαπραγματεύσεων με τους Παλαιστινίους οδηγεί και πάλι στο ερώτημα: Ποιος είναι ο Μπενιαμίν Νετανιάχου; Είναι ο δικός μας Γκορμπατσόφ, ο μεγάλος μεταρρυθμιστής που θα δώσει ένα τέλος στην Ισραηλινή κυριαρχία στις Παλαιστινιακές περιοχές; Είναι ένας «Νίξον που πήγε στην Κίνα»,δηλαδή ένας δεξιός ο οποίος αποκήρυξε το παρελθόν του και άλλαξε το συσχετισμό δυνάμεων με μια ευφυέστατη διπλωματική κίνηση; Ή είναι ο «παλιός Μπίμπι» που παρουσιάζουν οι αντίπαλοι του, ένας ταχυδακτυλουργός ο οποίος φοβάται τον πατέρα του Μπεντσιόν και τη σύζυγό του Σάρα, ένας νευρικός ηγέτης ο οποίος διστάζει να πάρει αποφάσεις και περνά τον χρόνο του κάνοντας πολιτικές ντρίμπλες.
Φωτογραφία: Yizhar Shkedi
Μια εξέταση των δηλώσεων και πράξεων του κ. Νετανιάχου στους 17 μήνες που έχουν περάσει από τότε που ανέλαβε την εξουσία ενισχύουν το πρώτο επιχείρημα. Η σημερινή κυβέρνηση Νετανιάχου είναι η πιο φιλοειρηνική από την εποχή της δολοφονίας του Γιτζχάκ Ραμπίν. Ο δεξιός ηγέτης δείχνει πολύ περισσότερη αυτοσυγκράτηση από τους προκάτοχούς του, όχι μόνο σε ότι αφορά την χρήση του στρατού αλλά και σε σχέση με την επέκταση των οικισμών. Υποστηρίζει την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους δίπλα στο Ισραήλ και τώρα επιστρέφει στις διαπραγματεύσεις για μια τελική συμφωνία ειρήνης.
Ο Μίχαηλ Γκόρμπατσοφ εξελέγη ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος στη Σοβιετική Ένωση για να διασώσει ένα αποδυναμωμένο σύστημα. Ο Νετανιάχου επέστρεψε στη εξουσία ως ηγέτης ενός δεξιού κυβερνητικού συνασπισμού» «για να διασώσει την Γη του Ισραήλ» μετά την «απαγκίστρωση» του Αριέλ Σαρόν από των Λωρίδα της Γάζας και τα σχέδια του Έχουντ Όλμερτ για περαιτέρω αποχωρήσεις από τις παλαιστινιακές περιοχές. Η πρώτη απόφαση που πήρε ο Νετανιάχου ήταν να σταματήσει την διαδικασία της Αννάπολης (χαρακτήρισε την κίνηση ως «μια επανεκτίμηση της πολιτικής»). Ο Γκορμπαστόφ επανεκτίμησε τις μεθόδους των Σοβιετικών και προσπάθησε να τις διορθώσει, μέχρι που κατέρρευσε το σύστημα. Με τον ίδιο τρόπο ο Νετανιάχου έχει βρεθεί σε μια θέση που ήθελε να αποφύγει. Δηλαδή βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις που αφορούν τα «κεντρικά ζητήματα» της Ιερουσαλήμ, των συνόρων και των προσφύγων οι οποίες διεξάγονται υπό την αιγίδα μια αμερικανικής κυβέρνησης που προσπαθεί να τερματίσει την ισραηλινή κατοχή στα παλαιστινιακά εδάφη.
Αλλά ο Νετανιάχου δεν κάνει υπεκφυγές. Αντίθετα, προσήλθε στις διαπραγματεύσεις με ενθουσιασμό, αφού απεγκλωβίστηκε από τις εκ του σύνεγγυς συνομιλίες που του επέβαλαν οι Παλαιστίνιοι και κέρδισε την υποστήριξη του Πρόεδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα και του Αραβικού Συνδέσμου για να επιβάλλει απευθείας διαπραγματεύσεις στον Παλαιστίνιο Πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς. Σε κάθε μέρος που πηγαίνει ο Νετανιάχου υπόσχεται ότι έχει δεσμευτεί να φτάσει σε μια συμφωνία, κάτι το οποίο σημαίνει τον διαχωρισμό της χώρας σε δύο κράτη – το Ισραήλ και την Παλαιστίνη.
Βέβαια αυτή η μετριοπάθεια προήλθε έπειτα από πιέσεις, δεν ήταν μια ξαφνική αποκάλυψη. Ο Γκορμπατσόφ και ο Νίξον προχώρησαν σε τεράστιες αλλαγές επειδή δεν είχαν άλλες επιλογές αφού αναγνώρισαν τις αδυναμίες τους, όχι επειδή υιοθέτησαν ξαφνικά την ιδεολογία των αντιπάλων τους. Πίσω από την στροφή βρίσκεται το γεγονός ότι συνειδητοποίησαν ότι βρίσκονταν στρατηγικά σε μειονεκτική θέση.
Στο εσωτερικό μέτωπο, λόγο έλλειψης αντιπάλων, ο Νετανιάχου έχει περισσότερη πολιτική δύναμη από οποιονδήποτε άλλο Πρωθυπουργό της τελευταίας γενιάς. Αλλά κοιτάζοντας στο εξωτερικό, ο Νετανιάχου φοβάται την αυξανόμενη διεθνή απομόνωση του Ισραήλ και την αυξανόμενη δύναμη του Ιράν καθώς φτάνει όλο και πιο κοντά στην απόκτηση πυρηνικών. Η γραμμή που ακολουθεί ο Νετανιάχου είναι ξεκάθαρη: το Ισραήλ χρειάζεται διεθνή υποστήριξη και οι σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η πρώτη προτεραιότητα, πολύ περισσότερο από μια δεξιά ιδεολογία. Κάθε φορά που ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει ένα πιεστικό αίτημα από τον Ομπάμα, υπακούει.
Κατανοώντας την ισορροπία δυνάμεωνΓια να είναι κάποιος επιτυχημένος ηγέτης αυτό προϋποθέτει την κατανόηση της ισορροπίας δυνάμεων και την ετοιμότητα να προσαρμοστεί η ιδεολογία στην πραγματικότητα. Αυτό έπραξαν όλοι οι πρωθυπουργοί από τον Νταβίντ Μπεν Γκουριόν ο οποίος αποχώρησε από το Σινά μετά την διακήρυξη της «τρίτης Εβραϊκής κοινοπολιτείας», μέχρι τον Γιτζχάκ Σαμίρ στον Πόλεμο του Κόλπου και την Σύσκεψη της Μαδρίτης καθώς και ο Αριέλ Σαρόν, ο οποίος εκκένωσε τους οικισμούς στη Γάζας και αποκήρυξε τις προηγούμενες δηλώσεις του σύμφωνα με τις οποίες αυτά που ισχύουν για το Νετσαρίμ ισχύουν και για το Τελ Αβίβ.
Τα παγκόσμια ΜΜΕ αποκαλούν την Κυβέρνηση Νετανιάχου σκληροπυρηνική αλλά η δεξιά προσέγγισή του στρέφεται στη εσωτερική πολιτική. Συναντάται στις μάχες εναντίον των πολιτικών φιλοδοξιών της αραβικής κοινότητας του Ισραήλ και των αριστερών ακαδημαϊκών. Πέρα από τον διαχωριστικό φράχτη ο Νετανιάχου συμπεριφέρεται σαν αριστερός. Σύμφωνα με τον χαρακτήρα του, όπως έκανε στην πρώτη θητεία του, χρησιμοποιεί συγκρατημένα την στρατιωτική ισχύ. Οι αντιδράσεις του σε πυροβολισμούς στα σύνορα είναι συγκεκριμένες και συγκρατημένες. Η ανάμειξή του στο επεισόδιο με τον στολίσκο της Γάζας ήταν το αποτέλεσμα μιας λανθασμένης εκτίμησης της κατάστασης και όχι μια προσπάθεια να χρησιμοποιηθεί υπερβολική δύναμη. Η περιέργειά του για στρατιωτικά θέματα, στο βαθμό που υπάρχει, εστιάζεται σε στρατηγικούς σχεδιασμούς ανάπτυξης δυνάμεων στον αέρα και την θάλασσα. Η μαρτυρία του στην Επιτροπή Τούρκελ, η οποία διεξάγει έρευνα για το επεισόδιο, οπού περιέγραψε πως ελήφθη η απόφαση να εμποδιστεί ο Τουρκικός στολίσκος, έδειξε ότι βαριέται με τις επιχειρησιακές λεπτομέρειες αποστολών και δεν τις ακούει. Νιώθει πολύ πιο οικεία όταν φοβερίζει τα Ηνωμένα Έθνη από όταν παρακολουθεί ασκήσεις μεραρχιών ή όταν βρίσκεται σε αίθουσες πολεμικών σχεδιασμών και επισκέπτεται ελάχιστα τις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις.
Η στάση του απέναντι στους Παλαιστινίους είναι καθοριστική. Ο Νετανιάχου δεν μαγεύεται από την ιστορία των Αράβων και τον πολιτισμό τους. Οι γείτονες του δεν τον ενδιαφέρον. Σε αντίθεση με τον Αριέλ Σαρόν δεν μισεί τους Άραβες. Του αρέσει να διασταυρώνει τα ξίφη του με τους Παλαιστινίους σε σχέση με την ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων, να πολεμά για την αναγνώριση των αναντίρρητων δικαιωμάτων των Εβραίων στη Γη του Ισραήλ και την Ιερουσαλήμ. Δεν υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη με τον Αμπάς. Ο Νετανιάχου προσέρχεται στις διαπραγματεύσεις με την επιφύλαξη ότι μπορεί να μην υπάρχει Παλαιστίνιος εταίρος για την ειρήνη.
Αλλά σε πρακτικό επίπεδο, η συνεργασία σε θέματα ασφάλειας με την Παλαιστινιακή Αρχή είναι πιο στενή από ποτέ άλλοτε και ο Πρωθυπουργός εργάζεται πιο σκληρά από τους προκατόχους του για να ενισχύσει την Παλαιστινιακή οικονομία και να απομακρύνει τα σημεία ελέγχου και τα μπλόκα. Θεωρεί ότι όσο περισσότερη δραστηριότητα υπάρχει στα περάσματα με την Δυτική Όχθη, τόσο λιγότερα θα είναι και τα κίνητρα για τρομοκρατικές επιθέσεις.
Ο Νετανιάχου έχτισε την καριέρα του εκφράζοντας την αντίθεση του σε αποχωρήσεις και παραχωρήσεις. Ακόμα και κατά την διάρκεια της τελευταίας εκλογικής εκστρατείας έλεγε ότι αντιτίθεται στην αρχή της δημιουργίας Παλαιστινιακού Κράτους σε συναντήσεις κεκλεισμένων των θυρών. Αλλά στη πρώτη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Ομπάμα τον Μάιο του 2009, δέχθηκε πιεστικό αίτημα να σταματήσουν όλες οι οικοδομικές δραστηριότητες πέρα από την Πράσινη Γραμμή, αρχής γενομένης στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Ήταν η τακτική «σοκ και δέος» του Αμερικανού Πρόεδρου την οποία του είχε εισηγηθεί ο προσωπάρχης του, Ραμ Εμμάνουελ.
Ο Ομπάμα δέχθηκε σφοδρή κριτική για αυτήν την προσέγγιση με το επιχείρημα ότι έδινε στους Παλαιστινίους μεγάλες ελπίδες για την επιβολή συμφωνίας και ενθάρρυνε τον Αμπάς να αποφύγει τις απευθείας συνομιλίες. Αλλά η επιθετικότητα του Ομπάμα έκανε θαύματα με τον Νετανιάχου, ο οποίος σταδιακά αποδέχθηκε την ιδέα των «δύο κρατών για δύο λαούς». Πάγωσε τις οικοδομικές δραστηριότητες στους οικισμούς για 10 μήνες, σταμάτησε σιωπηλά την οικοδόμηση στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, ήρε εν μέρει τον αποκλεισμό της Γάζας και συμφώνησε σε μια διεθνή έρευνα του επεισοδίου με τους στολίσκους (με την παρουσία ξένων παρατηρητών στην Επιτροπή Τούρκελ και με την συμμετοχή Ισραηλινών στην ομάδα που διόρισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ).
Ο Νετανιάχου χαμήλωσε και τους τόνους στις διακηρύξεις του εναντίον του Ιράν και ανάγκασε τους Υπουργούς να τηρούν σιωπή και να αποφεύγουν τις απειλές εναντίον του Ιράν και να μην αντιδρούν σε ειδήσεις σε ξένα μέσα για την επικείμενη ιρανική πυρηνική βόμβα. Δεν δημιούργησε μια κατάσταση συναγερμού στο Ισραήλ και κρατά ένα χαμηλό προφίλ σε σχέση με τις στρατιωτικές προετοιμασίες για μια αναμέτρηση με το Ιράν (υπήρξαν εξαιρέσεις που δεν σχεδιάστηκαν όπως ήταν η πτώση ελικοπτέρου στη Ρουμανία). Η απειλές εναντίον του Ιράν γίνονται με άμεσο τρόπο με διαρροές στα ξένα ΜΜΕ όπως το πρόσφατο άρθρο του Τζέφρι Γκόλντμπεργκ στο περιοδικό Atlantic. Οι υψηλόβαθμοι υπουργοί λένε ότι ο συντονισμός και οι συνεννοήσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ για το Ιράν έχουν γίνει πολύ στενότερες τον τελευταίο χρόνο όπως μαρτυρούν οι πολλαπλές συναντήσεις μεταξύ των επικεφαλείς των ενόπλων δυνάμεων των δύο χωρών.
Κατανοώντας τη δύναμη Ο Νετανιάχου ανήρθε στην εξουσία της χώρας μέσω των Ηνωμένων Εθνών και της τηλεόρασης. Το πρότυπό του είναι ο Τέοντορ Χερτσλ, ο πατέρας του πολιτικού Σιωνισμού ο οποίος πολέμησε για την υποστήριξη των μεγάλων δυνάμεων. Ως πρώην διπλωμάτης, ο Νετανιάχου κατανοεί και εκτιμά την δύναμη, όπως φαίνεται στο σλόγκαν που επαναλάμβανε κατά την διάρκεια της εποχής του Όσλο: «εάν δώσουν κάτι, θα πάρουν». Αυτό αποτελεί κλειδί για να κατανοηθεί η πολύπλοκη σχέση του με τον Ομπάμα.
Όταν ο Νίξον πραγματοποίησε την ιστορική επίσκεψή στο Πεκίνο έγραψε για τον εαυτό του σημειώσεις, καταγράφοντας τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας κάτω από τρείς τίτλους: «αυτά που θέλουν αυτοί, «αυτά που θέλουμε εμείς» και «αυτά που θέλουν και οι δύο πλευρές». (Ακόμα και το 1972 ο Νίξον είχε προβλέψει ότι η Κίνα η οποία είχε μόλις εξέλθει από την Πολιτιστική Επανάσταση, θα γινόταν υπερδύναμη).
Θα είχε ενδιαφέρον να μάθει κανείς εάν ο Νετανιάχου έγραψε παρόμοιες σημειώσεις πριν επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο. Εάν υπάρχουν μπορεί να λένε πάνω κάτω τα εξής: «Ο Πρόεδρος θέλει την υποστήριξη των Εβραίων στις εκλογές για το Κογκρέσο και μετά στις Προεδρικές εκλογές, θέλει να δείξει ένα προηγμένο παλαιστινιακό κράτος και να αποφύγει έναν περιφερειακό πόλεμο. Εγώ θέλω να παραμείνω στην εξουσία, να εμποδίσω το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και να βγάλω το Ισραήλ από την διεθνή απομόνωση. Και οι δυο μας θέλουμε να ενισχύσουμε τα μετριοπαθή καθεστώτα στα αραβικά κράτη, να εμποδίσουμε την αυξανόμενη δύναμη του Ιράν και να διατηρήσουμε το Ισραήλ υπό την κηδεμονία της Αμερικής.
Στην τελευταία συνάντησή του με τον Ομπάμα στις 7 Ιουλίου, ο Νετανιάχου έφτασε σε συμφωνία με τον Αμερικανό Πρόεδρο, ο οποίος χαρακτήρισε ως «άριστη» την συνάντηση. Το αποτέλεσμα ήταν οι απευθείας συνομιλίες με τους Παλαιστινίους που θα ξεκινήσουν την Πέμπτη στην Ουάσιγκτον.
Μετά το πέρας της συνάντησης Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι ο Πρωθυπουργός εκφράστηκε με νέο τρόπο για το παλαιστινιακό ζήτημα. Στη διπλωματία πάντοτε όλοι ισχυρίζονται ότι η άλλη πλευρά προέβη σε παραχωρήσεις. ( Ο πρώην Πρωθυπουργός της Κίνας, ο Τσου Εν Λάι είπε στo Πολίτμπυρο ότι ο Νίξον ήταν εκείνος που ζήτησε να επισκεφθεί την Κίνα και μάλιστα «ντυμένος σαν πόρνη κτυπώντας την πισινή μας πόρτα»)
Ενδεχομένως ο Νετανιάχου να έδειξε στον Ομπάμα ένα χάρτη της συμφωνίας που θα παρουσιάσει στον Αμπάς μαζί με έναν κατάλογο οικισμών που θα εκκενωθούν. Η ίσως – και αυτό είναι το πιθανότερο - αρκέστηκε σε γενικόλογες δηλώσεις του τύπου «δεν εξελέγη απλώς για να κάθομαι στην καρέκλα μου και – θέλω να προχωρήσω σε αλλαγές», προκαλώντας ουσιαστικά τον Πρόεδρο που έχει βραβευθεί με Νομπέλ Ειρήνης να προχωρήσει σε απευθείας διαπραγματεύσεις.
Οι θέσεις του κ. Νετανιάχου στην έναρξη των διαπραγματεύσεων είναι ότι θα πρέπει να υπάρχουν «δύο κράτη για δύο λαούς» και εστιάζονται σε τρία αιτήματα: την ασφάλεια, δηλαδή την αποστρατικοποίηση τους παλαιστινιακού κράτους και την εγκατάσταση των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων στην Κοιλάδα του Ιορδάνη προκειμένου να εμποδιστεί η μεταφορά βαρέων όπλων και ρουκετών στην Δυτική Όχθη. Η αναγνώριση του Ισραήλ ως το «κράτους του Εβραϊκού λαού», κάτι που οι Παλαιστίνιοι αρνούνται πεισματικά να πράξουν, η επιστροφή των Παλαιστινίων προσφύγων μόνο στην Παλαιστίνη, και όχι στο Ισραήλ, και μια διακήρυξη για το «τέλος της σύγκρουσης» για να αποφευχθούν μελλοντικές διεκδικήσεις των Αράβων για αυτονομία ή ανεξαρτησία στην έρημο του Νέγκεβ και την περιοχή της Γαλιλαίας.
Οι Παλαιστίνιοι ήλπιζαν ότι ο Ομπάμα θα επέβαλε μια τελική συμφωνία στο Ισραήλ. Επιθυμία του Νετανιάχου είναι ο Ομπάμα να επιβάλλει μια ενδιάμεση λύση στους Παλαιστινίους που καθορίζει τα σύνορα και τα θέματα ασφάλειας, όπου τα άρθρα σχετικά με την ιστορική ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων δηλαδή η απαίτηση για την αναγνώριση του Ισραήλ ως το κράτος του Εβραϊκού Λαού και η απαίτηση για το δικαίωμα της επιστροφής των Παλαιστινίων προσφύγων ουσιαστικά θα ακύρωναν ή μία την άλλη και θα έβγαιναν από τη μέση. Το αποτέλεσμα θα ήταν ένα παλαιστινιακό κράτος σε προσωρινά σύνορα.
Επίσης ενδιαφέρον έχουν αυτά που δεν λέει ο Νετανιάχου. Δεν θεωρεί τους οικισμούς σημαντικούς για την ασφάλεια και δεν επισκέπτεται οικισμούς εκτός από τα μεγάλα μπλόκα οικισμών. Οι δηλώσεις του για την Ιερουσαλήμ είναι ασαφή (δήλωσε πρόσφατα ότι δεν θα διαχωριστεί η πόλη αλλά δεν είπε ότι θα παραμείνει υπό ισραηλινή κυριαρχία). Και τα έκανε όλα αυτά πριν κάτσει να κάνει μια σοβαρή συζήτηση με τον Αμπάς.
Όταν ο Νίξον έφτασε στην Κίνα έγραψε ένα νέο μήνυμα για το εαυτό του όπου συνοπτικά περιέγραφε τον σκοπό της επίσκεψής του: «μια ανταλλαγή που αφορά την Ταϊβάν και το Βιετνάμ». Η Αμερική ήθελε να αποχωρήσει από το Βιετνάμ και να ταπεινωθεί όσο το λιγότερο δυνατόν και η Κίνα ήθελε την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το γειτονικό της νησί.
Στην περίπτωση του Ομπάμα και του Νετανιάχου, η συμφωνία μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: «το Ιράν για τους οικισμούς». Όσο σκληρότερη γραμμή πάρει η Ουάσιγκτον απέναντι στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα ή όσο περισσότερη ελευθερία δράσης δώσει στο Ισραήλ, τόσες περισσότερες παραχωρήσεις θα κάνει το Ισραήλ στη Δυτική Όχθη. Αυτή είναι η βάση της πολιτικής του Νετανιάχου. Θεωρεί ως πρωταρχικό του στόχο να εμποδίσει το «Δεύτερο Ολοκαύτωμα» που σχεδιάζει ο Ιρανός Πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ.
Ο Νετανιάχου χρειάζεται τους Παλαιστινίους για να σπάσει την διεθνή απομόνωση του Ισραήλ και για να ισχυροποιήσει την θέση του απέναντι στο Ιράν ακόμα και για να δώσει νομιμοποίηση σε μια πιθανή μελλοντική επίθεση. Το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί για τις διαπραγματεύσεις – οι οποίες θα διαρκέσουν μέχρι τον Αύγουστο του 2011 – του παρέχουν χρόνο και πολιτική ηρεμία αφού επιλύσει την κρίση που αναμένεται να δημιουργηθεί όταν το πάγωμα της κατασκευής οικισμών λήξει.
Οι ικανότητες του ως πολιτικός και διπλωμάτης θα δοκιμαστούν – και έχει καλά χαρτιά να τραβήξει τόσο με τους Παλαιστινίους που επιθυμούν περισσότερα εδάφη και εξουσία στη Δυτική Όχθη – όσο και με τον δικό του κυβερνητικό συνασπισμό, ο οποίος μέχρι στιγμής έχει υποστηρίξει τις κινήσεις του. Όταν ανακοίνωσε το πάγωμα των οικισμών, ο Νετανιάχου υποσχέθηκε ότι όταν λήξει το μορατόριουμ «θα επιστρέψουν στην κατασκευαστική πολιτική των προηγούμενων κυβερνήσεων». Οι τελευταίες δύο κυβερνήσεις, αυτές του Σαρόν και του Όλμερτ, έκτιζαν μόνο στα μεγάλα συγκροτήματα των οικισμών σε μέρη τα οποία ο Νετανιάχου έχει υποσχεθεί ότι θα παραμείνουν στο Ισραήλ για πάντα – και εμπόδισαν την ανάπτυξη πέρα από τον διαχωριστικό φράχτη.
Όλοι οι πρωθυπουργοί που συμμετείχαν στην πολιτική διαδικασία της διαπραγμάτευσης από τον Ραμπίν μέχρι τον Όλμερτ προχώρησαν πολύ πιο πέρα στις συνομιλίες με τους Παλαιστινίους από ότι είχαν αρχικά σχεδιάσει. Το ίδιο πιθανότατα θα συμβεί με την περίπτωση του Νετανιάχου, εάν συνεχιστούν οι συνομιλίες όπως συνέβη με τον Γκορμπατσόφ και τον Νίξον. Ο Πρωθυπουργός το καταλαβαίνει αυτό και ζητά να του δοθεί μια ευκαιρία.
«Όταν φτάνει κανείς στη δική μου προχωρημένη ηλικία, δεν επιστρέφεις για να περνάς τον χρόνο στου στην εξουσία. Εξάλλου δεν είναι τόσο ευχάριστο», δήλωσε τον τελευταίο μήνα στη Νέα Υόρκη.«Επιστρέφεις για να κάνεις κάτι. Είμαι προετοιμασμένος να κάνω κάτι και είμαι διατεθειμένος να πάρω ρίσκα. Δεν θα ρισκάρω την ασφάλειά μας, αλλά είμαι διατεθειμένος να πάρω πολιτικό ρίσκο.»
Εμείς θα παρακολουθούμε.
http://www.haaretz.com/magazine/week-s-end/netanyahu-may-be-a-latter-day-gorbachev-1.310509
Η έναρξη των απευθείας διαπραγματεύσεων με τους Παλαιστινίους οδηγεί και πάλι στο ερώτημα: Ποιος είναι ο Μπενιαμίν Νετανιάχου; Είναι ο δικός μας Γκορμπατσόφ, ο μεγάλος μεταρρυθμιστής που θα δώσει ένα τέλος στην Ισραηλινή κυριαρχία στις Παλαιστινιακές περιοχές; Είναι ένας «Νίξον που πήγε στην Κίνα»,δηλαδή ένας δεξιός ο οποίος αποκήρυξε το παρελθόν του και άλλαξε το συσχετισμό δυνάμεων με μια ευφυέστατη διπλωματική κίνηση; Ή είναι ο «παλιός Μπίμπι» που παρουσιάζουν οι αντίπαλοι του, ένας ταχυδακτυλουργός ο οποίος φοβάται τον πατέρα του Μπεντσιόν και τη σύζυγό του Σάρα, ένας νευρικός ηγέτης ο οποίος διστάζει να πάρει αποφάσεις και περνά τον χρόνο του κάνοντας πολιτικές ντρίμπλες.
Φωτογραφία: Yizhar Shkedi
Μια εξέταση των δηλώσεων και πράξεων του κ. Νετανιάχου στους 17 μήνες που έχουν περάσει από τότε που ανέλαβε την εξουσία ενισχύουν το πρώτο επιχείρημα. Η σημερινή κυβέρνηση Νετανιάχου είναι η πιο φιλοειρηνική από την εποχή της δολοφονίας του Γιτζχάκ Ραμπίν. Ο δεξιός ηγέτης δείχνει πολύ περισσότερη αυτοσυγκράτηση από τους προκάτοχούς του, όχι μόνο σε ότι αφορά την χρήση του στρατού αλλά και σε σχέση με την επέκταση των οικισμών. Υποστηρίζει την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους δίπλα στο Ισραήλ και τώρα επιστρέφει στις διαπραγματεύσεις για μια τελική συμφωνία ειρήνης.
Ο Μίχαηλ Γκόρμπατσοφ εξελέγη ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος στη Σοβιετική Ένωση για να διασώσει ένα αποδυναμωμένο σύστημα. Ο Νετανιάχου επέστρεψε στη εξουσία ως ηγέτης ενός δεξιού κυβερνητικού συνασπισμού» «για να διασώσει την Γη του Ισραήλ» μετά την «απαγκίστρωση» του Αριέλ Σαρόν από των Λωρίδα της Γάζας και τα σχέδια του Έχουντ Όλμερτ για περαιτέρω αποχωρήσεις από τις παλαιστινιακές περιοχές. Η πρώτη απόφαση που πήρε ο Νετανιάχου ήταν να σταματήσει την διαδικασία της Αννάπολης (χαρακτήρισε την κίνηση ως «μια επανεκτίμηση της πολιτικής»). Ο Γκορμπαστόφ επανεκτίμησε τις μεθόδους των Σοβιετικών και προσπάθησε να τις διορθώσει, μέχρι που κατέρρευσε το σύστημα. Με τον ίδιο τρόπο ο Νετανιάχου έχει βρεθεί σε μια θέση που ήθελε να αποφύγει. Δηλαδή βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις που αφορούν τα «κεντρικά ζητήματα» της Ιερουσαλήμ, των συνόρων και των προσφύγων οι οποίες διεξάγονται υπό την αιγίδα μια αμερικανικής κυβέρνησης που προσπαθεί να τερματίσει την ισραηλινή κατοχή στα παλαιστινιακά εδάφη.
Αλλά ο Νετανιάχου δεν κάνει υπεκφυγές. Αντίθετα, προσήλθε στις διαπραγματεύσεις με ενθουσιασμό, αφού απεγκλωβίστηκε από τις εκ του σύνεγγυς συνομιλίες που του επέβαλαν οι Παλαιστίνιοι και κέρδισε την υποστήριξη του Πρόεδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα και του Αραβικού Συνδέσμου για να επιβάλλει απευθείας διαπραγματεύσεις στον Παλαιστίνιο Πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς. Σε κάθε μέρος που πηγαίνει ο Νετανιάχου υπόσχεται ότι έχει δεσμευτεί να φτάσει σε μια συμφωνία, κάτι το οποίο σημαίνει τον διαχωρισμό της χώρας σε δύο κράτη – το Ισραήλ και την Παλαιστίνη.
Βέβαια αυτή η μετριοπάθεια προήλθε έπειτα από πιέσεις, δεν ήταν μια ξαφνική αποκάλυψη. Ο Γκορμπατσόφ και ο Νίξον προχώρησαν σε τεράστιες αλλαγές επειδή δεν είχαν άλλες επιλογές αφού αναγνώρισαν τις αδυναμίες τους, όχι επειδή υιοθέτησαν ξαφνικά την ιδεολογία των αντιπάλων τους. Πίσω από την στροφή βρίσκεται το γεγονός ότι συνειδητοποίησαν ότι βρίσκονταν στρατηγικά σε μειονεκτική θέση.
Στο εσωτερικό μέτωπο, λόγο έλλειψης αντιπάλων, ο Νετανιάχου έχει περισσότερη πολιτική δύναμη από οποιονδήποτε άλλο Πρωθυπουργό της τελευταίας γενιάς. Αλλά κοιτάζοντας στο εξωτερικό, ο Νετανιάχου φοβάται την αυξανόμενη διεθνή απομόνωση του Ισραήλ και την αυξανόμενη δύναμη του Ιράν καθώς φτάνει όλο και πιο κοντά στην απόκτηση πυρηνικών. Η γραμμή που ακολουθεί ο Νετανιάχου είναι ξεκάθαρη: το Ισραήλ χρειάζεται διεθνή υποστήριξη και οι σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η πρώτη προτεραιότητα, πολύ περισσότερο από μια δεξιά ιδεολογία. Κάθε φορά που ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει ένα πιεστικό αίτημα από τον Ομπάμα, υπακούει.
Κατανοώντας την ισορροπία δυνάμεωνΓια να είναι κάποιος επιτυχημένος ηγέτης αυτό προϋποθέτει την κατανόηση της ισορροπίας δυνάμεων και την ετοιμότητα να προσαρμοστεί η ιδεολογία στην πραγματικότητα. Αυτό έπραξαν όλοι οι πρωθυπουργοί από τον Νταβίντ Μπεν Γκουριόν ο οποίος αποχώρησε από το Σινά μετά την διακήρυξη της «τρίτης Εβραϊκής κοινοπολιτείας», μέχρι τον Γιτζχάκ Σαμίρ στον Πόλεμο του Κόλπου και την Σύσκεψη της Μαδρίτης καθώς και ο Αριέλ Σαρόν, ο οποίος εκκένωσε τους οικισμούς στη Γάζας και αποκήρυξε τις προηγούμενες δηλώσεις του σύμφωνα με τις οποίες αυτά που ισχύουν για το Νετσαρίμ ισχύουν και για το Τελ Αβίβ.
Τα παγκόσμια ΜΜΕ αποκαλούν την Κυβέρνηση Νετανιάχου σκληροπυρηνική αλλά η δεξιά προσέγγισή του στρέφεται στη εσωτερική πολιτική. Συναντάται στις μάχες εναντίον των πολιτικών φιλοδοξιών της αραβικής κοινότητας του Ισραήλ και των αριστερών ακαδημαϊκών. Πέρα από τον διαχωριστικό φράχτη ο Νετανιάχου συμπεριφέρεται σαν αριστερός. Σύμφωνα με τον χαρακτήρα του, όπως έκανε στην πρώτη θητεία του, χρησιμοποιεί συγκρατημένα την στρατιωτική ισχύ. Οι αντιδράσεις του σε πυροβολισμούς στα σύνορα είναι συγκεκριμένες και συγκρατημένες. Η ανάμειξή του στο επεισόδιο με τον στολίσκο της Γάζας ήταν το αποτέλεσμα μιας λανθασμένης εκτίμησης της κατάστασης και όχι μια προσπάθεια να χρησιμοποιηθεί υπερβολική δύναμη. Η περιέργειά του για στρατιωτικά θέματα, στο βαθμό που υπάρχει, εστιάζεται σε στρατηγικούς σχεδιασμούς ανάπτυξης δυνάμεων στον αέρα και την θάλασσα. Η μαρτυρία του στην Επιτροπή Τούρκελ, η οποία διεξάγει έρευνα για το επεισόδιο, οπού περιέγραψε πως ελήφθη η απόφαση να εμποδιστεί ο Τουρκικός στολίσκος, έδειξε ότι βαριέται με τις επιχειρησιακές λεπτομέρειες αποστολών και δεν τις ακούει. Νιώθει πολύ πιο οικεία όταν φοβερίζει τα Ηνωμένα Έθνη από όταν παρακολουθεί ασκήσεις μεραρχιών ή όταν βρίσκεται σε αίθουσες πολεμικών σχεδιασμών και επισκέπτεται ελάχιστα τις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις.
Η στάση του απέναντι στους Παλαιστινίους είναι καθοριστική. Ο Νετανιάχου δεν μαγεύεται από την ιστορία των Αράβων και τον πολιτισμό τους. Οι γείτονες του δεν τον ενδιαφέρον. Σε αντίθεση με τον Αριέλ Σαρόν δεν μισεί τους Άραβες. Του αρέσει να διασταυρώνει τα ξίφη του με τους Παλαιστινίους σε σχέση με την ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων, να πολεμά για την αναγνώριση των αναντίρρητων δικαιωμάτων των Εβραίων στη Γη του Ισραήλ και την Ιερουσαλήμ. Δεν υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη με τον Αμπάς. Ο Νετανιάχου προσέρχεται στις διαπραγματεύσεις με την επιφύλαξη ότι μπορεί να μην υπάρχει Παλαιστίνιος εταίρος για την ειρήνη.
Αλλά σε πρακτικό επίπεδο, η συνεργασία σε θέματα ασφάλειας με την Παλαιστινιακή Αρχή είναι πιο στενή από ποτέ άλλοτε και ο Πρωθυπουργός εργάζεται πιο σκληρά από τους προκατόχους του για να ενισχύσει την Παλαιστινιακή οικονομία και να απομακρύνει τα σημεία ελέγχου και τα μπλόκα. Θεωρεί ότι όσο περισσότερη δραστηριότητα υπάρχει στα περάσματα με την Δυτική Όχθη, τόσο λιγότερα θα είναι και τα κίνητρα για τρομοκρατικές επιθέσεις.
Ο Νετανιάχου έχτισε την καριέρα του εκφράζοντας την αντίθεση του σε αποχωρήσεις και παραχωρήσεις. Ακόμα και κατά την διάρκεια της τελευταίας εκλογικής εκστρατείας έλεγε ότι αντιτίθεται στην αρχή της δημιουργίας Παλαιστινιακού Κράτους σε συναντήσεις κεκλεισμένων των θυρών. Αλλά στη πρώτη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Ομπάμα τον Μάιο του 2009, δέχθηκε πιεστικό αίτημα να σταματήσουν όλες οι οικοδομικές δραστηριότητες πέρα από την Πράσινη Γραμμή, αρχής γενομένης στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Ήταν η τακτική «σοκ και δέος» του Αμερικανού Πρόεδρου την οποία του είχε εισηγηθεί ο προσωπάρχης του, Ραμ Εμμάνουελ.
Ο Ομπάμα δέχθηκε σφοδρή κριτική για αυτήν την προσέγγιση με το επιχείρημα ότι έδινε στους Παλαιστινίους μεγάλες ελπίδες για την επιβολή συμφωνίας και ενθάρρυνε τον Αμπάς να αποφύγει τις απευθείας συνομιλίες. Αλλά η επιθετικότητα του Ομπάμα έκανε θαύματα με τον Νετανιάχου, ο οποίος σταδιακά αποδέχθηκε την ιδέα των «δύο κρατών για δύο λαούς». Πάγωσε τις οικοδομικές δραστηριότητες στους οικισμούς για 10 μήνες, σταμάτησε σιωπηλά την οικοδόμηση στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, ήρε εν μέρει τον αποκλεισμό της Γάζας και συμφώνησε σε μια διεθνή έρευνα του επεισοδίου με τους στολίσκους (με την παρουσία ξένων παρατηρητών στην Επιτροπή Τούρκελ και με την συμμετοχή Ισραηλινών στην ομάδα που διόρισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ).
Ο Νετανιάχου χαμήλωσε και τους τόνους στις διακηρύξεις του εναντίον του Ιράν και ανάγκασε τους Υπουργούς να τηρούν σιωπή και να αποφεύγουν τις απειλές εναντίον του Ιράν και να μην αντιδρούν σε ειδήσεις σε ξένα μέσα για την επικείμενη ιρανική πυρηνική βόμβα. Δεν δημιούργησε μια κατάσταση συναγερμού στο Ισραήλ και κρατά ένα χαμηλό προφίλ σε σχέση με τις στρατιωτικές προετοιμασίες για μια αναμέτρηση με το Ιράν (υπήρξαν εξαιρέσεις που δεν σχεδιάστηκαν όπως ήταν η πτώση ελικοπτέρου στη Ρουμανία). Η απειλές εναντίον του Ιράν γίνονται με άμεσο τρόπο με διαρροές στα ξένα ΜΜΕ όπως το πρόσφατο άρθρο του Τζέφρι Γκόλντμπεργκ στο περιοδικό Atlantic. Οι υψηλόβαθμοι υπουργοί λένε ότι ο συντονισμός και οι συνεννοήσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ για το Ιράν έχουν γίνει πολύ στενότερες τον τελευταίο χρόνο όπως μαρτυρούν οι πολλαπλές συναντήσεις μεταξύ των επικεφαλείς των ενόπλων δυνάμεων των δύο χωρών.
Κατανοώντας τη δύναμη Ο Νετανιάχου ανήρθε στην εξουσία της χώρας μέσω των Ηνωμένων Εθνών και της τηλεόρασης. Το πρότυπό του είναι ο Τέοντορ Χερτσλ, ο πατέρας του πολιτικού Σιωνισμού ο οποίος πολέμησε για την υποστήριξη των μεγάλων δυνάμεων. Ως πρώην διπλωμάτης, ο Νετανιάχου κατανοεί και εκτιμά την δύναμη, όπως φαίνεται στο σλόγκαν που επαναλάμβανε κατά την διάρκεια της εποχής του Όσλο: «εάν δώσουν κάτι, θα πάρουν». Αυτό αποτελεί κλειδί για να κατανοηθεί η πολύπλοκη σχέση του με τον Ομπάμα.
Όταν ο Νίξον πραγματοποίησε την ιστορική επίσκεψή στο Πεκίνο έγραψε για τον εαυτό του σημειώσεις, καταγράφοντας τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας κάτω από τρείς τίτλους: «αυτά που θέλουν αυτοί, «αυτά που θέλουμε εμείς» και «αυτά που θέλουν και οι δύο πλευρές». (Ακόμα και το 1972 ο Νίξον είχε προβλέψει ότι η Κίνα η οποία είχε μόλις εξέλθει από την Πολιτιστική Επανάσταση, θα γινόταν υπερδύναμη).
Θα είχε ενδιαφέρον να μάθει κανείς εάν ο Νετανιάχου έγραψε παρόμοιες σημειώσεις πριν επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο. Εάν υπάρχουν μπορεί να λένε πάνω κάτω τα εξής: «Ο Πρόεδρος θέλει την υποστήριξη των Εβραίων στις εκλογές για το Κογκρέσο και μετά στις Προεδρικές εκλογές, θέλει να δείξει ένα προηγμένο παλαιστινιακό κράτος και να αποφύγει έναν περιφερειακό πόλεμο. Εγώ θέλω να παραμείνω στην εξουσία, να εμποδίσω το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και να βγάλω το Ισραήλ από την διεθνή απομόνωση. Και οι δυο μας θέλουμε να ενισχύσουμε τα μετριοπαθή καθεστώτα στα αραβικά κράτη, να εμποδίσουμε την αυξανόμενη δύναμη του Ιράν και να διατηρήσουμε το Ισραήλ υπό την κηδεμονία της Αμερικής.
Στην τελευταία συνάντησή του με τον Ομπάμα στις 7 Ιουλίου, ο Νετανιάχου έφτασε σε συμφωνία με τον Αμερικανό Πρόεδρο, ο οποίος χαρακτήρισε ως «άριστη» την συνάντηση. Το αποτέλεσμα ήταν οι απευθείας συνομιλίες με τους Παλαιστινίους που θα ξεκινήσουν την Πέμπτη στην Ουάσιγκτον.
Μετά το πέρας της συνάντησης Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι ο Πρωθυπουργός εκφράστηκε με νέο τρόπο για το παλαιστινιακό ζήτημα. Στη διπλωματία πάντοτε όλοι ισχυρίζονται ότι η άλλη πλευρά προέβη σε παραχωρήσεις. ( Ο πρώην Πρωθυπουργός της Κίνας, ο Τσου Εν Λάι είπε στo Πολίτμπυρο ότι ο Νίξον ήταν εκείνος που ζήτησε να επισκεφθεί την Κίνα και μάλιστα «ντυμένος σαν πόρνη κτυπώντας την πισινή μας πόρτα»)
Ενδεχομένως ο Νετανιάχου να έδειξε στον Ομπάμα ένα χάρτη της συμφωνίας που θα παρουσιάσει στον Αμπάς μαζί με έναν κατάλογο οικισμών που θα εκκενωθούν. Η ίσως – και αυτό είναι το πιθανότερο - αρκέστηκε σε γενικόλογες δηλώσεις του τύπου «δεν εξελέγη απλώς για να κάθομαι στην καρέκλα μου και – θέλω να προχωρήσω σε αλλαγές», προκαλώντας ουσιαστικά τον Πρόεδρο που έχει βραβευθεί με Νομπέλ Ειρήνης να προχωρήσει σε απευθείας διαπραγματεύσεις.
Οι θέσεις του κ. Νετανιάχου στην έναρξη των διαπραγματεύσεων είναι ότι θα πρέπει να υπάρχουν «δύο κράτη για δύο λαούς» και εστιάζονται σε τρία αιτήματα: την ασφάλεια, δηλαδή την αποστρατικοποίηση τους παλαιστινιακού κράτους και την εγκατάσταση των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων στην Κοιλάδα του Ιορδάνη προκειμένου να εμποδιστεί η μεταφορά βαρέων όπλων και ρουκετών στην Δυτική Όχθη. Η αναγνώριση του Ισραήλ ως το «κράτους του Εβραϊκού λαού», κάτι που οι Παλαιστίνιοι αρνούνται πεισματικά να πράξουν, η επιστροφή των Παλαιστινίων προσφύγων μόνο στην Παλαιστίνη, και όχι στο Ισραήλ, και μια διακήρυξη για το «τέλος της σύγκρουσης» για να αποφευχθούν μελλοντικές διεκδικήσεις των Αράβων για αυτονομία ή ανεξαρτησία στην έρημο του Νέγκεβ και την περιοχή της Γαλιλαίας.
Οι Παλαιστίνιοι ήλπιζαν ότι ο Ομπάμα θα επέβαλε μια τελική συμφωνία στο Ισραήλ. Επιθυμία του Νετανιάχου είναι ο Ομπάμα να επιβάλλει μια ενδιάμεση λύση στους Παλαιστινίους που καθορίζει τα σύνορα και τα θέματα ασφάλειας, όπου τα άρθρα σχετικά με την ιστορική ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων δηλαδή η απαίτηση για την αναγνώριση του Ισραήλ ως το κράτος του Εβραϊκού Λαού και η απαίτηση για το δικαίωμα της επιστροφής των Παλαιστινίων προσφύγων ουσιαστικά θα ακύρωναν ή μία την άλλη και θα έβγαιναν από τη μέση. Το αποτέλεσμα θα ήταν ένα παλαιστινιακό κράτος σε προσωρινά σύνορα.
Επίσης ενδιαφέρον έχουν αυτά που δεν λέει ο Νετανιάχου. Δεν θεωρεί τους οικισμούς σημαντικούς για την ασφάλεια και δεν επισκέπτεται οικισμούς εκτός από τα μεγάλα μπλόκα οικισμών. Οι δηλώσεις του για την Ιερουσαλήμ είναι ασαφή (δήλωσε πρόσφατα ότι δεν θα διαχωριστεί η πόλη αλλά δεν είπε ότι θα παραμείνει υπό ισραηλινή κυριαρχία). Και τα έκανε όλα αυτά πριν κάτσει να κάνει μια σοβαρή συζήτηση με τον Αμπάς.
Όταν ο Νίξον έφτασε στην Κίνα έγραψε ένα νέο μήνυμα για το εαυτό του όπου συνοπτικά περιέγραφε τον σκοπό της επίσκεψής του: «μια ανταλλαγή που αφορά την Ταϊβάν και το Βιετνάμ». Η Αμερική ήθελε να αποχωρήσει από το Βιετνάμ και να ταπεινωθεί όσο το λιγότερο δυνατόν και η Κίνα ήθελε την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το γειτονικό της νησί.
Στην περίπτωση του Ομπάμα και του Νετανιάχου, η συμφωνία μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: «το Ιράν για τους οικισμούς». Όσο σκληρότερη γραμμή πάρει η Ουάσιγκτον απέναντι στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα ή όσο περισσότερη ελευθερία δράσης δώσει στο Ισραήλ, τόσες περισσότερες παραχωρήσεις θα κάνει το Ισραήλ στη Δυτική Όχθη. Αυτή είναι η βάση της πολιτικής του Νετανιάχου. Θεωρεί ως πρωταρχικό του στόχο να εμποδίσει το «Δεύτερο Ολοκαύτωμα» που σχεδιάζει ο Ιρανός Πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ.
Ο Νετανιάχου χρειάζεται τους Παλαιστινίους για να σπάσει την διεθνή απομόνωση του Ισραήλ και για να ισχυροποιήσει την θέση του απέναντι στο Ιράν ακόμα και για να δώσει νομιμοποίηση σε μια πιθανή μελλοντική επίθεση. Το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί για τις διαπραγματεύσεις – οι οποίες θα διαρκέσουν μέχρι τον Αύγουστο του 2011 – του παρέχουν χρόνο και πολιτική ηρεμία αφού επιλύσει την κρίση που αναμένεται να δημιουργηθεί όταν το πάγωμα της κατασκευής οικισμών λήξει.
Οι ικανότητες του ως πολιτικός και διπλωμάτης θα δοκιμαστούν – και έχει καλά χαρτιά να τραβήξει τόσο με τους Παλαιστινίους που επιθυμούν περισσότερα εδάφη και εξουσία στη Δυτική Όχθη – όσο και με τον δικό του κυβερνητικό συνασπισμό, ο οποίος μέχρι στιγμής έχει υποστηρίξει τις κινήσεις του. Όταν ανακοίνωσε το πάγωμα των οικισμών, ο Νετανιάχου υποσχέθηκε ότι όταν λήξει το μορατόριουμ «θα επιστρέψουν στην κατασκευαστική πολιτική των προηγούμενων κυβερνήσεων». Οι τελευταίες δύο κυβερνήσεις, αυτές του Σαρόν και του Όλμερτ, έκτιζαν μόνο στα μεγάλα συγκροτήματα των οικισμών σε μέρη τα οποία ο Νετανιάχου έχει υποσχεθεί ότι θα παραμείνουν στο Ισραήλ για πάντα – και εμπόδισαν την ανάπτυξη πέρα από τον διαχωριστικό φράχτη.
Όλοι οι πρωθυπουργοί που συμμετείχαν στην πολιτική διαδικασία της διαπραγμάτευσης από τον Ραμπίν μέχρι τον Όλμερτ προχώρησαν πολύ πιο πέρα στις συνομιλίες με τους Παλαιστινίους από ότι είχαν αρχικά σχεδιάσει. Το ίδιο πιθανότατα θα συμβεί με την περίπτωση του Νετανιάχου, εάν συνεχιστούν οι συνομιλίες όπως συνέβη με τον Γκορμπατσόφ και τον Νίξον. Ο Πρωθυπουργός το καταλαβαίνει αυτό και ζητά να του δοθεί μια ευκαιρία.
«Όταν φτάνει κανείς στη δική μου προχωρημένη ηλικία, δεν επιστρέφεις για να περνάς τον χρόνο στου στην εξουσία. Εξάλλου δεν είναι τόσο ευχάριστο», δήλωσε τον τελευταίο μήνα στη Νέα Υόρκη.«Επιστρέφεις για να κάνεις κάτι. Είμαι προετοιμασμένος να κάνω κάτι και είμαι διατεθειμένος να πάρω ρίσκα. Δεν θα ρισκάρω την ασφάλειά μας, αλλά είμαι διατεθειμένος να πάρω πολιτικό ρίσκο.»
Εμείς θα παρακολουθούμε.
http://www.haaretz.com/magazine/week-s-end/netanyahu-may-be-a-latter-day-gorbachev-1.310509
*Στην φωτογραφία διακρίνουμε τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου